Circulaire economie - Afgedankte voertuigen
Acties in 2021 rond afgedankte voertuigen
Als het Belgische beheersorganisme voor afgedankte voertuigen stimuleert en coördineert Febelauto de inzameling, verwerking en recyclage van autowrakken. In een uitdagend 2021 realiseerden we tal van initiatieven die de toekomst van het circulaire wagenparkbeheer zullen beïnvloeden.
We zetten de belangrijkste initiatieven uit 2021 in de kijker per fase van de circulaire economie:
1. Productie
Zoveel mogelijk grondstoffen uit afgedankte voertuigen een tweede leven geven, dát is de ambitie van Febelauto. Dankzij geavanceerde postshreddertechnologie kunnen we vandaag de meeste materialen opnieuw als grondstof inzetten voor de industrie.
INTEGRATIE VAN 'GREEN DESIGN' IN WAGENS
Verduurzaming in de auto-industrie zit ook het productieproces. Zo onderzoeken automerken of ze onderdelen kunnen vervaardigen uit plantaardige materialen of door het verhoogd inzetten van recyclaten. Zo is Hyundai daar met het IONIQ5-model een schoolvoorbeeld van. Zo zijn de hemelbekleding en de tapijten op basis van biologische componenten uit suikerriet en granen, is het leder van het interieur gelooid met lijnzaadolie, liggen gerecycleerde plastic flessen aan de basis van de interieurbekleding, en zijn de deuren en bumpers gelakt met olie uit raapbloemen en maïs.
2. Gebruik
De afvalberg kleiner maken door grondstoffen te recycleren is één ding. Maar de circulaire economie krijgt ook op tal van andere manieren vorm. Wij vinden het onze taak om die toepassingen te tonen en onze circulaire visie op die manier breed te verspreiden.
VLAAMSE OVERHEID KIEST VOOR VERPLICHTE RECYCLAGE
Febelauto en OVAM hebben samengewerkt aan de voorbereiding van een omzendbrief rond een verbod op de verkoop - en een verplichting tot recyclage - van vervuilende voertuigen. In juli 2021 keurde de Vlaamse regering die goed. Concreet nam het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse overheid de bepalingen op in haar beleid. Administrateur-generaal Frank Geets licht toe waarom hij mee aan de kar trekt:
Walk the talk! We vonden snel een consensus om de omzendbrief in de praktijk om te zetten. We willen er een krachtig signaal mee geven aan privébedrijven en lokale overheden. We nemen onze verantwoordelijkheid om onze 'total footprint' te verkleinen.
KANDIDAATOPROEP CIRCULAIR WAGENPARKBEHEER
Febelauto lanceerde een pilootproject met een autodemontagebedrijf, een fleeteigenaar met een standaardwagenpark en een herstelatelier. De bedoeling is om de voorwaarden uit te werken voor het gebruik van tweedehands wisselstukken in het kader van een circulair fleetbeheer. Na een intensieve zoektocht vonden we een belangrijke partner uit de automobielsector die enthousiast is om dit circulaire model mee uit de bouwen en om tweedehands wisselstukken in te zetten voor voertuigherstellingen, op voorwaarde dat de kwaliteit van de herstelling behouden blijft. Lees meer over dit pilootproject in de komende maanden.
3. Inzameling
Na zijn laatste kilometers moet een voertuig voor depollutie en ontmanteling naar een erkend centrum. Het leeuwendeel van de onderdelen en grondstoffen komt immers in aanmerking voor hergebruik of recyclage.
TRACEERBAARHEID VAN VOERTUIGBEWEGINGEN
Er is sinds lang een wet op de kruispuntbank waarin de tracering van elke voertuigbeweging is voorgeschreven, maar het uitvoeringsbesluit ontbreekt nog. Febelauto werkt hier samen aan met Mobia, de koepel van Febiac, Traxio en Renta. Traceerbaarheid is een voorwaarde om ervoor te zorgen dat er meer afgedankte voertuigen in de erkende centra belanden. Meer nog, het is de enige legale laatste bestemming waar de laatste eigenaar zijn afgedankt voertuig met een gerust hart kan achterlaten.
ONDERSTEUNING CONTROLEACTIES WERKEN
Bij Febelauto ondersteunen we de erkende centra en volgen we de naleving van de regels binnen de sector nauwgezet op. We staan dan ook niet toe dat illegale centra oneerlijke concurrentie zouden vormen voor wie het wel goed doet. Daarom liep er al een tijdje een procedure tegen Frankie Smet die illegaal auto’s inzamelde en demonteerde. In 2021 sprak de correctionele rechtbank de veroordeling uit: 1 jaar gevangenisstraf met uitstel, een boete van 80.000 euro voor zijn vennootschap en een verbeurdverklaring van 1.315.865 euro wegens illegale vermogensvoordelen.
4. Depollutie
Elk afgedankt voertuig bevat schadelijke vloeistoffen en onderdelen. Vóór de ontmanteling wordt een wrak daarom altijd gedepollueerd: elke gevaarlijke afvalstof wordt secuur verwijderd en opgeslagen in speciale containers of vaten. Die worden vervolgens opgehaald en gerecycleerd door erkende recyclage-operatoren.
NIEUW: ADBLUE® OOK PERFECT DEPOLLUEERBAAR
Oorspronkelijk was er onzekerheid bij de erkende recyclagecentra rond de verwerking van de dieselemissievloeistof AdBlue®. Die wordt na verbranding van de brandstof in de motor en vóór de katalysator toegevoegd aan de verbrandingsgassen om de schadelijke uitstoot van stikstofoxiden te reduceren. Febelauto deed daarop een marktonderzoek met een verhelderende conclusie die door de gewesten ondersteund wordt. De hoofdboodschap: Adblue® vormt geen probleem voor de depollutie van afgedankte voertuigen. Ondertussen weten de erkende centra perfect hoe ze de vloeistof moeten verwerken.
BANDENINZAMELING
De onderneming Comet Tyre Recycling (CTR) heeft de nieuwe aanbesteding voor de inzameling en verwerking van afgedankte banden van erkende centra in de wacht gesleept. Dit gebeurde na het advies en het akkoord van het stuurcomité met de gewesten. Het nieuwe contract is op 1 oktober ingegaan en heeft een looptijd van drie jaar tot eind september 2024. CTR zal zorgen voor de lokale verwerking van afgedankte banden van erkende centra. Dit betekent dat de afgedankte banden worden verwerkt in onze nabije buurlanden en dat de productie van wielen in gerecycleerde rubber de voornaamste toepassing is.
5. Ontmanteling
Pas na de depollutiefase kan een afgedankt voertuig gedemonteerd worden. De wisselstukken hebben vaak nog heel wat economische waarde. Als beheersorganisme stimuleren we onze erkende centra om die tweedehandsonderdelen zoveel mogelijk terug in de markt te brengen.
ONTMANTELINGSSOFTWARE
Via het internationale demontage-informatiesysteem (IDIS) krijgen verwerkers van afgedankte voertuigen de juiste specificaties van een specifiek voertuig. Zo kunnen ze voldoen aan de wettelijke verplichtingen in hun land. We stelden een handleiding op voor de aanvraag van een login bij het IDIS-platform. Benieuwd naar de ervaring van Enzo Lapin van Auto-afbraak Lapin met de software? Bekijk de video hier.
ERKEND CENTRUM VERKOOPT GEDEMONTEERDE AUTO-ONDERDELEN ONLINE
Het erkende centrum Nucera digitaliseerde het stockbeheer en de verkoop van hun gedemonteerde auto-onderdelen. Daardoor kan het voortaan makkelijker onderdelen verkopen via internet. Naast het demonteren biedt een erkend centrum trouwens duidelijke voordelen voor de koper van een tweedehands auto-onderdeel: 3 maanden waarborg, garantie en omruilmogelijkheden … Kortom, een erkend centrum is ook online ‘the place to be’ voor tweedehands wisselstukken.
DE JONGHE RECUPARTS: CIRCULAIR AUTOBEDRIJF
Het erkende centrum uit Antwerpen De Jonghe Recuparts getuigt over hoe het de omslag maakte richting de circulaire economie en het hergebruik van auto-onderdelen ziet. Bekijk de getuigenis hier:
6. Recyclage
Na de ontmanteling kunnen verschillende grondstoffen gerecycleerd worden. België geeft het goede voorbeeld: in ons land wordt vandaag al gemiddeld 97,3% van een afgedankt voertuig gerecupereerd. De wagen leidt op die manier een tweede leven en daarmee is de cirkel rond.
TUTORIAL VOOR CORRECTE AFSLUITING VAN MASSABALANSEN
Om erkende centra te ondersteunen bij de rapportage van hun recyclageresultaten zijn we gestart met de opmaak van een tutorial. Die geeft meer toelichting over de basisbegrippen en hoe je de berekeningen uitvoert. Zo kunnen ze hun massabalans correct afsluiten.
AIRBAGS EEN TWEEDE LEVEN GEVEN
Het Nederlandse bedrijf GENIUS demonteert en recycleert losse airbagunits - gebruikte, beschadigde airbags met een storing of systemen die na een recall worden vervangen. De demontage gebeurt volledig manueel en ze streven naar een maximale recuperatie van de materialen. Hun inschatting van hoeveelheden:
- 150.000 stuks per jaar, 1,5 kilo per airbag - goed voor 200 ton per jaar
- 70 à 80% vertegenwoordigt staal, 10% kunststof
- nylon vindt toepassingen in de productie van tassen en rugzakken
Een mooi voorbeeld dat de continue zoektocht naar optimalisatie binnen autorecyclage illustreert.
CAMPAGNE 'RELIVE IN PEACE' GROOT SUCCES
Onze succesvolle socialmediacampagne 'Relive in Peace' gaat over de verschillende aspecten van het wagenparkbeheer: de recyclage van metalen, plastics, het hergebruik van onderdelen, second life toepassingen en recyclage van oude batterijen van HEV-voertuigen. Een greep uit de indrukwekkende resultaten:
- 773.801 weergaven op Instagram
- 351.401 vertoningen op Google
- 675 paginaweergaven op de website
HERZIENING EUROPESE RICHTLIJNEN
Vanuit Febelauto werkten we mee aan de evaluatie van de richtlijn en haar implementatie tot nu toe in Europa. Daarnaast gaven we ook onze visie in de antwoorden op de vragenlijst. Een herziening van de Europese wetgeving voor batterijen en voor de afgedankte voertuigen staat in 2022-2023 op het programma. Dit gaat grote veranderingen met zich meebrengen.
Ook onze acties rond batterijen ontdekken?
Batterijen