Febelauto maakt de cirkel rond

Een waardeketen creëren waarin elke schakel belangrijk is: dat is de circulaire economie in een notendop. Door de levensduur van producten zoveel mogelijk te verlengen enerzijds, en door afval in te zetten als nieuwe grondstof anderzijds. Om die cirkel rond te maken, is samenwerking hét sleutelwoord. Ons model voor industriële batterijen van elektrische en hybride voertuigen is hier een mooi voorbeeld van.

Benieuwd hoe ons circulaire model vandaag concreet vorm krijgt?

Lees dan zeker verder!

1. Productie

Zoveel mogelijk grondstoffen uit afgedankte voertuigen een tweede leven geven, dát is de ambitie van Febelauto. Dankzij geavanceerde postshreddertechnologie kunnen we vandaag de meeste materialen opnieuw als grondstof inzetten voor de industrie.

Manifest met 42 automerken

Elektrische, hybride en plug-in hybride wagens (HE-voertuigen) zijn aan een sterke opmars bezig. Daarom zet ook de recyclagesector een elektrische stap vooruit. Onder het goedkeurend oog van automobielfederatie Febiac ondertekenden in april 2019 maar liefst 42 (!) automerken een manifest voor het veilige en milieuvriendelijke beheer van HE-voertuigen.

Met dit akkoord stellen de invoerders Febelauto actief aan als hét beheersorganisme voor de inzameling en verwerking van industriële batterijen: een mooie erkenning voor ons pionierswerk van de voorbije jaren.

> Lees hier het volledige persbericht.

Anticiperen op kunststofrecyclage

Dankzij uitgebreid onderzoek hebben we vandaag al een idee van de recyclagenoden die over 16 jaar zullen opduiken. Om daarop te anticiperen, hebben we samen met Agoria en Sirris mee onze schouders gezet onder ‘CompositeLoop’: een project dat een holistische oplossing zoekt voor de afdanking van composietstructuren, zoals offshore windturbinewieken maar ook onderdelen en plaatwerk van voertuigen.

Roadmap van materialen in afgedankte voertuigen

In 2019 zijn we gestart met een roadmap om ons voor te bereiden op het terugwinnen van ook moeilijkere te recycleren onderdelen en materialen uit autowrakken, zoals composietmaterialen. Ook willen we producenten bewuster maken van hun materiaalkeuze. Hiervoor sloegen we de handen in elkaar met onder meer Agoria, Brightlands (BMC), Comet Group, EuRIC, PSS Belgium, Lybover, VKC-Centexbel, CTP, Certech, Beaulieu Fibres International en Galloo Group.

2. Gebruik

De afvalberg kleiner maken door grondstoffen te recycleren is één ding. Maar de circulaire economie krijgt ook op tal van andere manieren vorm. Aan ons om onze partners en autobedrijven daar voldoende rond te inspireren.

LEZ is more

Om de luchtkwaliteit te verbeteren, voerden Brussel, Antwerpen en Gent al een lage-emissiezone (LEZ) in. In Gent werkten wij mee aan de invoering van én uitwerking van de procedures voor een ‘slooppremie’. In Brussel is er de Brussel’Air-premie: een financiële stimulans voor Brusselaars om hun wagen die geen toegang meer heeft tot de LEZ-zone, te laten recycleren en in te ruilen voor alternatieve vervoermiddelen. Ook hierbij hielp Febelauto de online communicatie uitbouwen.

Een circulair wagenpark in álle gemeentes

Ook voor kleinere steden, waarvoor een LEZ-zone minder haalbaar is, denkt Febelauto mee aan oplossingen. We vinden het immers ontzettend belangrijk dat burgers op de hoogte zijn van welke ecologische oplossingen er zijn om zich van een voertuig te ontdoen, en dat erkende centra die oplossingen kunnen aanbieden zodat een wagen maximaal gerecycled wordt.

We stimuleren daarom alle steden en gemeenten om hun wagenparken zo duurzaam mogelijk te beheren. Dat begint uiteraard bij de aankopen: je moet kiezen voor de milieuvriendelijkste auto’s. Maar het is even belangrijk om je ook op een reglementaire en ecologische manier van afgedankte voertuigen te ontdoen.

Onze raad: laat oude en vervuilende dienstwagens ontmantelen. Zo wordt het maximum aan materiaal gerecycleerd of hergebruikt als tweedehandsonderdelen. Kortrijk en Zwevegem tonen alvast hoe het moet. Ook andere steden en gemeenten toonden intussen interesse voor dergelijke initiatieven.

Studie steunpunt Circulaire Economie

Het Steunpunt Circulaire Economie wil tegen 2021 een monitor uitwerken voor de circulaire economie in Vlaanderen. In deze context werden in 2019 al circulaire economische indicatoren gedefinieerd voor wat mobiliteit betreft in Vlaanderen. En dit zowel voor het personen- als voor het vrachtvervoer. Met Febelauto leverden we data aan voor deze studie en namen we deel aan de klankbordmeetings. De studie werd intussen afgerond en het eindrapport wordt in 2020 gepubliceerd.

3. Inzameling

Als een voertuig zijn laatste kilometers heeft gereden, moet het voor depollutie en ontmanteling naar een erkend centrum. Het leeuwendeel van de onderdelen en grondstoffen komt immers in aanmerking voor hergebruik of recyclage.

Opening eerste erkend centrum+

In 2019 lanceerde Febelauto het nieuwe label ‘EC+’: een erkenning die recyclagecentra toelaat om batterijen veilig uit HE-voertuigen (hybride en elektrische voertuigen) te halen én te laten recycleren conform de Febelauto-normen ©.

Om hoogvoltagebatterijen te mogen verwerken, moet je vandaag ook een speciale opleiding genoten hebben. Omdat 1 op de 4 batterijen kritisch van aard is, worden ze opgeslagen in stalen kisten en opgehaald in vrachtwagens, beiden voorzien zijn van een vernuftig branddetectie- en blussysteem.

In Vlaanderen en Wallonië openden respectievelijk ministers van Omgeving, Natuur en Landbouw Koen Van den Heuvel en Carlo Di Antonio de eerste erkende centra+. Het gaat om de firma Galloo in Menen voor Vlaanderen en Cometsambre in Obourg voor Wallonië.

Bekijk hier de video:

Deal met de Fin Shops

In 2019 werd de samenwerking met de Patrimoniumdiensten verder gezet. Ze verkopen ‘afgedankte voertuigen’ enkel door aan erkende centra van Febelauto. De Patrimoniumdiensten stelden hier richtlijnen voor op, zodat de colleges van procureurs, parketten en politiediensten hun inbeslagnamewerking hierop kunnen afstemmen. Momenteel onderhandelen we ook met de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders om tot een gelijkaardig protocol te komen.

> Lees meer over Fin Shop Belgium.

ENTRAVE: de strijd gaat onverminderd voort

Permanente traceerbaarheid is een absolute must om alle beschikbare afgedankte voertuigen in ons land bij erkende centra te krijgen. Met ons project ENTRAVE (Enabling Traceability of Vehicles) zoeken we zelf uit wat hiervoor de beste pistes zijn. Om hier nóg meer aandacht voor te vragen, bezorgden we de politieke partijen in 2018 ons memorandum.

In 2019 gingen we in dialoog met Emmanuelle Vandamme, voorzitster van het directiecomité van de FOD Mobiliteit, om een nauwere samenwerking op te zetten. Verder voerden we ook een benchmark uit met Nederland, Spanje en Tsjechië, om zo inspiratie op te doen via buitenlandse ‘best practices’. Ook met Car-Pass werd een verhoogde samenwerking verkend.

4. Depollutie

Elk afgedankt voertuig bevat schadelijke vloeistoffen en onderdelen. Vóór de ontmanteling wordt een wrak daarom altijd gedepollueerd: elke gevaarlijke afvalstof wordt secuur verwijderd en opgeslagen in speciale containers of vaten. Daarna worden ze opgehaald en gerecycleerd door erkende recyclage-operatoren.

Aircovloeistoffen recycleren

Zoals bepaald in het Vlaams klimaatplan 2013-2020, wordt er gestreefd naar een efficiënte depollutie van aircovloeistof bij de verwerking van voertuigen. Op dit gebied kunnen nog stappen gezet worden. Daarom vroegen we erkende recyclagecentra om enerzijds meer aandacht te besteden aan hun procedures om aircogas te verwijderen, bijvoorbeeld via controle met aircodrukmeters, en anderzijds om samenwerkingen op te zetten met herstelateliers voor het hergebruik van aircovloeistoffen.

In 2019 voerden we - in samenwerking met Techno Automotive Equipment (TAE) - promotie voor een nieuwe airco-aftaptechnologie: ‘Deep Recovery’. Dat is een technologie om aircogas af te tappen vanuit onderdruk. Dankzij die techniek kan het gas efficiënter teruggewonnen worden, om er nadien airco-installaties van andere auto’s mee te vullen. Het resultaat: het aircogas wordt nog eens gebruikt voor het finaal gerecycleerd wordt.

Opleidingen autodepollutie

Febelauto organiseerde verschillende infosessies over de veilige depollutie van afgedankte voertuigen. Op 2 april 2019 gaven we bij de Belgian Scrap Terminal Group een opleiding voor alle gewestelijke controleurs en auditoren in de sector. In mei volgde een opleiding in samenwerking met EDUCAM voor Leefmilieu Brussel, OVAM, de auditoren SGS en Vinçotte.

5. Ontmanteling

Pas na de depollutiefase kan een afgedankt voertuig gedemonteerd worden. De wisselstukken hebben vaak nog heel wat economische waarde. Als beheersorganisme stimuleren we onze erkende centra om die tweedehandsonderdelen zoveel mogelijk terug in de markt te brengen.

Digitaliseren: een kwestie van sensibiliseren

Als erkend centrum kan je de dag van vandaag niet om de digitalisatie heen. Bedrijven die hun stockbeheer en verkoop van onderdelen digitaliseren, genereren vandaag gemiddeld 30% meer omzet, zo blijkt uit onderzoek. Daarnaast biedt een online systeem de kans om sneller in te spelen op vragen van klanten, een verkoop sneller af te handelen en een grotere markt te bereiken.

In 2019 bezochten we verschillende erkende centra die al gedigitaliseerd zijn, in België, Frankrijk en Nederland. Zo lanceerde het Nederlandse Geevers Auto Parts een eigen online kwaliteitslijn van tweedehandsonderdelen: ‘Greenline’. Maar ook een aantal Belgische erkende centra beheren intussen hun aan- en verkoop van tweedehandsonderdelen met een volledig gedigitaliseerd systeem.

Bekijk hier de video:

Eerste digimeeting is een feit

Desalniettemin stellen we ook vast dat veel erkende centra vandaag met verschillende softwaresystemen werken. Daarom organiseerden we op het Autosalon een eerste ‘digimeeting’ voor erkende centra. Tijdens die meet-up wisselen erkende centra ervaringen met elkaar uit en zetten ze partnerships op poten. Want ook dát is een vorm van circulaire economie: partijen samenbrengen die elkaar normaal gezien niet zouden opzoeken.

Opleiding voor Karel De Grote Hogeschool

De circulaire denkers van morgen, dat zijn onze studenten vandaag. Met onze sensibiliseringscampagnes willen we daarom ook veel jongeren bereiken. Naar aanleiding van de Auto Experience Week, het ‘Tomorrowland’ voor de studenten Autotechnologie aan de Karel De Grote Hogeschool in Antwerpen, gaf Febelauto in 2019 een opleiding over het correct beheer van afgedankte voertuigen.

Inspiratie opgedaan bij INDRA

In juli 2019 gingen we op bezoek bij het Franse Re-source Industries (INDRA) om te zien hoe afgedankte voertuigen er verwerkt worden. Om de kosten onder controle te houden, ontwikkelde INDRA een semiautomatische demontagelijn: een ‘omgekeerde’ productielijn, als het ware. Verder is hun systeem van vraag en aanbod voor tweedehandsonderdelen volledig gedigitaliseerd: een toonbeeld van hergebruik en circulaire economie in Frankrijk!

Bekijk hier de video:

6. Recyclage

Na de ontmanteling kunnen verschillende grondstoffen gerecycleerd worden. België geeft daar het goede voorbeeld in: in ons land wordt vandaag al gemiddeld 97,1% van een afgedankt voertuig gerecupereerd. De wagen gaat op die manier een tweede leven leiden en daarmee is de cirkel rond.

Trots lid van EUCOBAT

EUCOBAT is de Europese vereniging van nationale inzamelingssystemen voor batterijen. Zij zorgen ervoor dat alle afgedankte batterijen op een ecologisch verantwoorde manier worden ingezameld en gerecycleerd en dragen zo bij aan een beter milieu. Febelauto schaart zich met veel enthousiasme achter die missie en maakt sinds 2019 deel uit van de vereniging.

Pionieren in stationaire energieopslag

Met BORGT lanceerden wij een proefproject dat focust op de batterijopslag voor woongebouwen en -buurten. Er worden verschillende batterijtypes - waaronder een second life-batterij - gebruikt en getest om zo alle veiligheids- en verzekerbaarheidsvereisten in kaart te brengen. Fijn is dat we voor dit pionierswerk in 2019 ook subsidies ontvingen, waarmee we ons onderzoek een nieuwe boost kunnen geven.

Bezoek aan Van Werven Plastic Recycling

In januari 2018 sloot China haar grenzen voor 24 categorieën afval, waaronder plastic. De drastische beslissing heeft Europa ertoe gedwongen om zelf op zoek te gaan naar oplossingen voor haar recyclage-industrie.

Op 8 november 2019 trok de raad van bestuur van Febelauto naar Van Werven Plastic Recycling in Lanaken. Dit Limburgse bedrijf bewijst met verve hoe ook onze bedrijven in staat zijn om uitdagendere kunststoffen, zoals harde plastics, terug te brengen tot hoogwaardige secundaire grondstoffen voor de maakindustrie.

Benieuwd naar andere circulaire initiatieven?