Eind augustus 2023 werd de nieuwe Batterijverordening in het EU-Publicatieblad gepubliceerd. Deze verordening komt voort uit de Green Deal en het circulaire-economieplan van de EU en vormt een wetgevende kader, rechtstreeks van kracht in alle lidstaten vanaf 18 februari 2024. Daarmee vervalt de Europese batterijrichtlijn van 2006.
De Europese Commissie had 3 belangrijke doelstellingen voor ogen bij de invoer van deze verordening: (1) harmonisatie van de productnormen voor batterijen op Europees niveau; (2) een goed functionerende markt voor secundaire grondstoffen opzetten en (3) de negatieve milieueffecten van batterijen verminderen.
De Batterijverordening omschrijft verplichtingen voor alle soorten batterijen, van draagbare, tot en met industriële batterijen. Ook de batterijen van elektrische en hybride voertuigen vallen onder deze nieuwe verordening. Elke geëlektrificeerde voertuig dat binnen de EU verkocht wordt, zal moeten voldoen aan een reeks strenge eisen.
Waar gaat het nu juist om?
- Batterijproducenten zullen zich moeten registreren zodat een bevoegde autoriteit kan controleren of ze voorschriften voor het beheer van de afgedankte batterijen volgt.
- Batterijproducenten zullen zorgvuldigheidsregels moeten naleven rond de sociale en ecologische risico’s van bevoorrading, verwerking en de handel van grondstoffen, chemicaliën en secundaire grondstoffen. Er worden heel wat prestatie-, duurzaamheids- en veiligheidscriteria opgelegd, met strenge beperkingen voor gevaarlijke stoffen.
- Om de conformiteit van batterijen te kunnen beoordelen dienen producenten en importeurs de conformiteit van een batterij aan te geven en een CE-markering op de batterij te plaatsen.
- OEM’s en invoerders moeten een ‘Battery Passport’ koppelen aan elke batterij die ze op de markt brengen. Deze verplichte ‘etikettering’ (tegen 2026) en QR-code (tegen 2027) heeft betrekking op de componenten en gerecyclede inhoud van een batterij. Ook de ecologische voetafdruk zal vermeld worden, zodat de impact van de batterij op het milieu transparanter wordt.
- Een digitaal batterijmanagementsysteem moet al die data over de batterijen bijhouden. Deze verplichting zal zeker helpen om belangrijke data over de batterijen te delen tussen alle spelers in de markt, gaande van de batterijproducent, over de autoconstructeur tot en met de consumenten en recyclage-operatoren.
- Via een netwerk van inleverpunten moeten producenten de inzameling en verwerking van afgedankte batterijen financieren en organiseren (Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid).
- Het afval van batterijen van elektrische voertuigen moet gratis worden ingezameld voor de eindgebruikers, ongeacht hun aard, chemische samenstelling, toestand, merk of oorsprong.
- Producenten moeten voldoen aan een minimale recycling-efficiëntie.
- Een minimumniveau van materialen voor end-of-life batterijen dient teruggewonnen te worden: kobalt (16%), lood (85%), lithium (6%) en nikkel (6%).
Febelauto’s bijdrage
Febelauto is tevreden met deze nieuwe richtlijn, want er wordt voor het eerst rekening gehouden met de volledige levencyclus van de batterij, vanaf het ontwerp, over de consumptie tot de recyclage ervan. Het initiatief is van groot belang, zeker nu de elektrische mobiliteit zich exponentieel ontwikkelt.
Febelauto heeft zich goed voorbereid op deze nieuwe verordening:
1. MBO’s
De Milieubeleidsovereenkomsten of –convenanten met de 3 Gewesten werden eind vorig jaar op basis van deze verordening verder uitgebreid. Zo staat Febelauto nu niet alleen in voor de organisatie van de recyclage van batterijen uit personenvoertuigen (M1) en bestelwagens (N1) maar ook die van bussen en vrachtwagens, evenals die van moto’s met batterijen zwaarder dan 25 kg.
> Naar ons Kenniscentrum voor meer informatie over de MBO’s
2. Datamangementsysteem
Febelauto heeft vorig jaar een digitaal datamanagementsysteem ontwikkeld voor de opvolging van batterijen uit geëlektrificeerde wagens. Bij de ontwikkeling van deze tool werd reeds rekening gehouden met de richtlijnen in de verordening. Hier zijn we alvast ‘future proof’.
3. Recyclagevoorwaarden
Febelauto zorgt ervoor dat 79% van de ingezamelde batterijen duurzaam wordt hergebruikt en gerecycleerd. Een deel van de batterijen die nog goed zijn krijgen een tweede leven – bijvoorbeeld als opslagsysteem voor duurzame energie - en een ander deel gaat naar recyclingbedrijven voor de terugwinning van de kostbare grondstoffen.
4. Netwerk inleverpunten
Febelauto werkt in België nu al samen met 7 erkende centra+ die verantwoordelijk zijn voor de inzameling en demontage van afgedankte batterijen uit elektrische voertuigen. Het aantal bedrijven dat zich bezig houdt met de eindverwerking van batterijen is in België nog beperkt, daarom wordt een deel van de afgedankte batterijen momenteel verwerkt door Europese partners.