In november raakte acteur en presentator Tom Waes betrokken bij een ongeval op de Antwerpse ring. Zijn Porsche 911 Carrera botste tegen een botsabsorbeerder, waarbij de wagen zwaar beschadigd werd. Naast de aandacht die het ongeval zelf trok, ontstond er ook heel wat interesse voor het geaccidenteerde voertuig. In dit blog-artikel bekijken we waarom het volgen van de milieuwetgeving cruciaal is bij de verwerking van zwaar beschadigde ongevalswagens.
Wat gebeurt er met een zwaar beschadigde wagen?
Wanneer een voertuig ernstige schade oploopt, moet worden bepaald of het nog hersteld kan worden of definitief uit het verkeer gehaald moet worden. Dit gebeurt door automobielexperten die - meestal in opdracht van de verzekering - oordelen of een wagen ‘economisch totaalverlies’ of ‘technisch totaalverlies’ is. Bij technisch totaalverlies (TTV) is de schade zo ernstig dat regulier herstel niet meer toegestaan is. Een voertuig als TTV beoordeeld, moet definitief uit het verkeer gehaald worden. Het wordt dan beschouwd als een ‘afgedankt voertuig’. Een afgedankt voertuig is een gevaarlijke afvalstof en moet verwerkt worden in een erkend recyclagecentrum.
Waarom is de milieuwetgeving belangrijk?
Een voertuig bevat tal van materialen en stoffen die een negatieve impact kunnen hebben op het milieu, zoals olie, koelvloeistof, zware metalen en accupakketten. Als deze niet correct verwijderd en verwerkt worden, kunnen ze schadelijk zijn voor de bodem, het water en de lucht. Daarom voorziet de wetgeving strikte regels voor de verwerking van afgedankte voertuigen:
- Correcte depollutie, ontmanteling en recyclage – Een erkend recyclagecentrum zorgt ervoor dat alle vloeistoffen en gevaarlijke stoffen veilig verwijderd worden en dat waardevolle onderdelen en grondstoffen worden gerecupereerd.
- Bijdrage aan de circulaire economie – Door onderdelen die nog in goede staat zijn te demonteren en opnieuw te gebruiken, wordt de vraag naar nieuwe grondstoffen verminderd, reduceert men de CO2-uitstoot en wordt de levensduur van producten verlengd.
- Voorkomen van illegale handel – Zonder strikte opvolging kunnen zwaar beschadigde voertuigen in het illegale circuit terechtkomen. Dit kan leiden tot bedenkelijke herstellingen en voertuigen die terug in het verkeer worden gebracht maar niet meer aan de technische normen voldoen.
- Verkeersveiligheid garanderen – Slecht herstelde voertuigen kunnen gevaarlijke situaties veroorzaken op de weg. De milieuwetgeving is er dus ook in het voordeel van de veiligheid van iedereen.
Wat zijn je opties bij een technisch totaalverlies?
Wanneer een voertuig als TTV wordt beoordeeld, zijn er enkele mogelijke bestemmingen:
- Verwerking in een erkend recyclagecentrum: Hier wordt het afgedankte voertuig gedepollueerd (vloeistoffen en gevaarlijke stoffen worden verwijderd), bruikbare onderdelen worden gedemonteerd, en het resterende materiaal wordt duurzaam verwerkt. Febelauto, de organisatie die in België instaat voor het beheer van afgedankte voertuigen, zorgt samen met meer dan 100 erkende centra ervoor dat dit correct gebeurt.
- Rehabilitatieprocedure: De eigenaar van het voertuig, kan gaan voor een rehabilitatieprocedure bij de FOD Mobiliteit en Vervoer (DIV) om het voertuig alsnog te laten herstellen voor verkoop. Een auto-expert zal de herstelling van de wagen opvolgen. Na de herstelling dient de autoconstructeur een conformiteitsakkoord af te leveren en dan kan de wagen naar de technische keuring. Enkel bij een groene keuringskaart zal de DIV het chassisnummer terug vrijgeven. Nadien kan de auto terug in het verkeer gebracht worden of eventueel verkocht worden.
- Beperkte uitzonderingen: De ongevalwagen mag ook nog als verzamelobject (collectie of tentoonstelling) gebruikt worden of mag door een garage - die wettelijk vergund is voor de opslag van afgedankte voertuigen van derden – bijgehouden worden, maar deze uitzonderingen moeten voldoen aan strikte voorwaarden en gelden enkel voor beperkte toepassingen. Om het naleven van de voorwaarden en beperkingen te garanderen, moeten deze uitdrukkelijk vermeld worden in de verkoopsvoorwaarden.
De impact op de Porsche betrokken bij het ongeval van Tom Waes
Doordat de Porsche 911, betrokken bij het ongeval van Tom Waes, een zeldzame oldtimer was - waarvan er slechts 2.500 gemaakt werden – ontstond er een immense belangstelling op de tweedehandsmarkt. De wagen was immers aan de voorzijde zwaar gehavend, maar de achterzijde (waar de motor zat) was nog in perfecte staat.
De Porsche werd na het ongeval geveild en bracht 37.000 euro op, waarvan het veilinghuis een deel schonk aan een goed doel. De nieuwe eigenaar kreeg van de OVAM wel bovenstaande voorwaarden opgelegd. Voor de OVAM en Febelauto is het immers vooral belangrijk dat de milieuwetgeving gerespecteerd wordt en dat een dergelijke toegetakelde wagen niet zonder meer in het verkeer terugkomt en op een duurzame manier ontmanteld en verwerkt wordt.
“Een ongevalwagen – al is het een oldtimer - die een ‘technisch totaal verlies’ is, mag niet meer hersteld en verkocht worden en mag volgens de afvalstoffenwetgeving enkel ontmanteld worden door een erkend recyclage centrum.” Vertelt Catherine Lenaerts, Directeur van Febelauto. “Het is echter een misvatting dat wij alle afgedankte wagens integraal in een shredder duwen. Febelauto steunt de circulaire economie en tracht zo veel mogelijk onderdelen een tweede leven te geven. De nog intacte motor van de Porsche betrokken bij het ongeval van Tom Waes en de nog andere bruikbare onderdelen zijn dus zeker niet verloren door het ‘TTV-verdict’. Erkende centra zijn bovendien bereid om een vergoeding te betalen voor een afgedankt voertuig conform de waarde van de herbruikbare onderdelen en/of de marktprijs van het metaal.”
Een oproep tot strengere regelgeving
In situaties waarin een verzekering niet tussenkomt, ontbreekt soms de noodzakelijke controle. Dit kan ervoor zorgen dat zwaar beschadigde voertuigen door het net van de regelgeving glippen en alsnog op de weg verschijnen zonder garantie op veiligheid en correcte verwerking. Een mogelijke oplossing zou zijn om ook voor deze voertuigen een verplicht beoordelingsproces op te leggen, zodat elke zwaar beschadigde wagen correct wordt verwerkt.
Door de milieuwetgeving correct toe te passen en verder te versterken, kunnen we niet alleen het milieu beschermen, maar ook de veiligheid op de weg garanderen en bijdragen aan een duurzamere mobiliteitssector.
Breng je TTV dus steeds binnen in een erkend recyclagecentrum!